به گزارش شهرآرانیوز، خانه، مدرسه و ادارات آموزش و پرورش، سه ضلع یک پازل به نام «انجمن اولیا و مربیان» هستند که اگر این سه رکن، دست به دست هم دهند، مدارسی آبادتر از آنچه امروز داریم را خواهیم داشت. سالهاست همگان از مربیان و کارشناسان و مسئولان و والدین، از اهمیت مشارکت خانه و مدرسه در تعلیم و تربیت و کیفیت بخشی به مدارس، شعارها سر دادهاند، اما به راستی، حلقه مفقوده کجاست که برخی مدارس هنوز در این موضوع، کمیتشان لنگ است و آنطور که باید و شاید، تعاملی ساختارمند و موفقیت آمیز میان اولیا و مربیان ایجاد نشده است. آغاز هفته «پیوند اولیا و مربیان» بهانهای شد تا نگاهی به این موضوع بیندازیم و مهمترین چالش موجود را از نگاه نمایندگان این سه ضلع پازل جویا شویم.
رئیس اداره انجمن اولیا و مربیان آموزش و پرورش خراسان رضوی در گفتوگو با شهرآرانیوز اظهار کرد: ماموریت اصلی اداره انجمن اولیا و مربیان، ابتدا تشکیل انجمن اولیا و مربیان در سطح مدارس، ادارات و استان است، دوم آموزش خانواده، سوم فعالیت مراکز مشاوره و خانواده «پیوند» و چهارم لباس فرم و سرویس حملونقل دانشآموزان است. هر یک از این فعالیتها دبیرخانهای در کشور دارند و خراسان رضوی در سال جاری به عنوان دبیرخانه کشوری در موضوعات «توانمندسازی مدرسین آموزش خانواده و پیشگیری اولیه از اعتیاد با محوریت خانواده»، بخش انجمن اولیا و مربیان در «رویداد ملی الفتا» و توانمندسازی مدیران و مشاوران در مراکز «پیوند» انتخاب شده است.
محمد شفاعی بجستانی عنوان کرد: مدارسی که بیشتر از ۱۰ دانشآموز دارند غیر از مدارس بزرگسالان و آموزش از راه دور موظف به تشکیل انجمن اولیا و مربیان هستند و امسال از میان حدود ۹ هزار و ۵۰۰ مدرسه در استان، ۷ هزار و ۲۱۴ مدرسه ملزم به اجرای انتخابات انجمن اولیا و مربیان هستند.
شفاعی بجستانی خاطرنشان کرد: در ماده ۱۹ آیین نامه اجرایی نیز شرح وظایف انجمن اولیا و مربیان ذکر شده که در این وظایف نقش مشارکتی، نظارتی و برنامهریزی اولیا در انجمن تعریف شده است و در دوسال گذشته انتخابات انجمن به صورت سیستمی از طریق درگاه رسمی آموزش و پرورش برگزار میشود که از شفافیت بالایی برخودار است و ما در مرکز، بر آنها نظارت داریم.
وی تاکید کرد: اگر مدیران، به این موارد پایبند باشند مشارکت اولیا با مربیان افزایش مییابد و ما شاهد پویایی مدارس خواهیم بود، اما یکی از واقعیتهای موجود این است که با وجود برگزاری انتخابات آنلاین، برخی مدیران پیش از برگزاری انتخابات به صورت برخط و آنلاین، انتخابات را به صورت صوری برگزار میکنند و فرایند به گونهای پیش میرود که نمایندگانی از اولیا از قبل انتخاب میشوند که موافق و همسو با نظر مدیر باشند تا طبق میل او، وظایف خود را انجام دهند و خللی در کارش به وجود نیاورند.
مدیران مدارس پیشانی پویایی و توجه به فعالیت انجمن اولیا و مربیان هستند که میتواند محیطی امن برای دانشآموزان فراهم کند. اینکه یکی از مدیران مشهدی توانسته سالهای متعدد، رتبه ممتاز کشوری در انتخابات انجمن اولیا و مربیان را کسب کند اتفاقی نیست و بدون شک تجربه، عملکرد و تفکر گرانبهایی پشت آن نهفته است که لیلا ارمغان، مدیر یکی از مدارس دخترانه مشهد در سال گذشته موفق به کسب چنین رتبهای شده است.
ارمغان که ۲۵ سال سابقه مدیریت مدرسه را در کارنامه فعالیتهای آموزشی و پرورشی خود دارد درباره اینکه چگونه به چنین رتبهای دست یافته میگوید: عمل به محورهای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، چارچوب اصلی فعالیتها و تصمیمات ماست. از طرفی، انجمن مدرسه ما در تمام امور نقش آفرین است و ما سعی کردیم ابتدا تمام ظرفیتهای اولیا را شناسایی و بعد بکارگیری کنیم. تمامی برنامههای فرهنگی، اجتماعی، مراسمات سالانه مدرسه بعد از آنکه توسط همکاران مربوطه مشخص شد آنها را در جلسه انجمن به شور میگذاریم و هر کدام به تصویب برسد در طول سال تحصیلی اجرا میکنیم. این فرایند که کار سادهای هم نیست در نهایت منجر به اعتمادسازی والدین و افزایش انگیزه آنها جهت مشارکت در امور مدرسه میشود.
این مدیر با سابقه مهمترین چالش موجود انجمن اولیا و مربیان مدارس را اینگونه بیان میکند: امروزه دنیا بر مدار تعامل میچرخد و مدیری که نتواند با چالشها و مسائل مختلف روبهرو شود پیشرفت نخواهد داشت. برخی از مدیران مدارس همچنان با افکار و روشهای سنتی که کارایی ندارد مدرسه را میچرخانند و تحمل مخالفت با نظرات و تصمیمات خود را ندارند. گاهی از بیان چالشها نزد اولیا هراس دارند و میخواهند شرایط مدرسه را مطلوب نشان دهند در حالیکه مدیر به تنهایی نمیتواند در رفع این چالشها، گام بردارد و نیاز به همراهی اولیا و استفاده از ظرفیت آنها دارد.
بخش دیگری از پازل انجمن اولیا و مربیان، والدین دانشآموزان هستند که اگر وظایف خود را بشناسند و به آن عمل کنند واژه «پیوند» میان دو نقش مربی و ولی، تحقق مییابد و با وجود مسائل و مشکلاتی که هر مدرسه دارد که از نظرها هم پنهان نیست میتواند گامی رو به جلو برای آرامش و رفاه تحصیلی دانشآموزان بردارد. عباس احمدی، نماینده اولیا در شورای آموزش و پرورش خراسان رضوی است که فعالیتهای گستردهای در این زمینه داشته و جایگاه و نقش خود را به خوبی شناخته است. او در اهمیت جایگاه والدین در انجمن اولیا و مربیان به شهرآرانیوز، میگوید: ما به عنوان والد، تمامی دانشآموزان مدرسه را فرزندان خود میدانیم، اما آنچه مسئله است اینکه اعتباربخشی به جایگاه انجمن اولیا و مربیان به درستی صورت نگرفته است و بیشتر آنها به عنوان خیّر شناخته میشوند تا نماینده اولیا در انجمن که این موضوع هم از سوی والدین و هم مسئولان وجود دارد.
احمدی مهمترین مسئله در انجمن اولیا و مربیان را فقر ارتباطی میان مدیران و اولیا عنوان میکند و توضیح میدهد: ما بزرگترین مشکلی که امروزه داریم تعامل با مدیران است، آنها در برخورد با اولیا، بدون شک دچار چالش میشوند، اما برخی مدیران از حلّ چالشها فراری هستند در حالیکه اولیا برای تحقق خواستههای خود و مدیر نیز برای رفع مسائل مدرسه به این ارتباط دو سویه نیاز دارند تا مشکلات و نیازها و اولویتها شناخته شود. وقتی اولیا ببینند مدیر، صرفا به دنبال استفاده از ظرفیتهای والدین برای ایدههای خود است منجر به کاهش اعتماد و تعامل با مدیر میشود و در نهایت، مشارکت پایین میآید.